برآورد ترکیب پذیری و اثرات ژن صفات مربوط به بلال به روش لاین در تستر

  مجید شمس * ، رجب چوگان، اسلام مجیدی، فرخ درویش   گروه اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران، ایران   [email protected] * نویسنده مسئول:     تاریخ دریافت:14/1/88 تاریخ پذیرش:6/12/88       چکیده   این مطالعه به منظور بر آورد ترکیب پذیری‌، اثرات ژن و سهم مشارکت اجزای تلاقی در محیط‌های مختلف رطوبتی بر روی تعدادی ژنوتیپ ذرت انجام گرفت. در سال 1386 پانزده اینبرد لاین ذرت شامل 12 والد ماده (‌لاین‌) و سه والد نر (تستر) به روش لاین در تستر با هم دیگر تلاقی داده شدند و در سال 1387 بذور 36 هیبرید حاصل از همراه با وا لدین قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی تحت شرایط آبیاری بعد از 70، 90 و 110 میلیمتر تبخیر از تشت کلاس A در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد خوراسگان مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس صفات و تجزیه اثر تلاقی‌ها نشان داد که با افزایش تنش خشکی احتمال معنی‌دار شدن بعضی از صفات بیشتر می‌گردد، اثرات افزایشی و غالبیت ژن‌ها افزایش پیدا می‌کند، صفات بیشتری مربوط به والد مادری (لاین) معنی‌دار می‌گردد و سهم مشارکت والد مادری در تظاهر صفات بیشتر می‌شود که این تفاوت‌ها می‌تواند ناشی از تغییر در بروز ژن‌ها و بروز بیشتر ژن‌های سیتوپلاسمی باشد که مر‌بوط به والد مادری می‌گردد. بنا به نتایج به دست آمده می‌توان نتیجه‌گیری و پیشنهاد کرد که جهت موفقیت بیشتر در برنامه‌های اصلاحی به روش هیبریداسیون برای شرایط تنش خشکی به والد مادری توجه بیشتری گردد.